DOSİDER DOĞALGAZ CİHAZLARI SANAYİCİLERİ ve İŞADAMLARI DERNEĞİ BASIN AÇIKLAMASI
Ankara´da yaşanan doğal gazdan kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle ile 7 üniversite öğrencisi genç insanımızın ölümüne ve bir ailenin ölümün eşiğinden dönmesine sebebiyet veren üzücü olay nedeni ile DOSİDER ve Derneğimiz üyesi kuruluşlar olarak kederli ailelerin üzüntülerini paylaşıyor ve başsağlığı diliyoruz.
Yaşanan bu vahim olay nedeni ile bir kere daha gündeme gelen bacalı kombi cihazları ile ilgili insan sağlığı ve güvenli kullanımı açısından alınması gereken önlemleri tekrar vurgulamak istemekteyiz.
Doğal gaz verimli, çevreci ve teknik kurallara göre gerekli emniyet tedbirleri alınarak kullanıldığında güvenli bir yakıttır. Halen ülkemizde 4 milyon adete yakın kombi ve 100 bin civarında doğalgaz kazanı sorunsuz çalışmaktadır.
Evsel ısınmada iki tip kombi bulunmaktadır;
Hermetik Kombi
Bacalı Kombi
Hermetik Kombiler, yanma için gerekli havayı dış ortamdan alıp yanmış gazı tekrar dış ortama veren cihazlardır.
Bacalı Kombiler ise yanma için gerekli havayı bulundukları ortamdan alıp, yanmış gazları uygun bir baca vasıtasıyla dışarı atan cihazlardır.
Güvenli Doğal Gaz Kullanımı İçin:
Gaz dağıtım şirketlerince yetkilendirilmiş tesisat firmalarıyla çalışılmalıdır.
Uygunluk belgeli, standartlara uygun malzeme seçilmelidir (CE,TSE).
Standartlara uygun müstakil baca yoksa hermetik kombi kullanılmalıdır.
Gaz firmaları tarafından onaylanmış paslanmaz çelik baca kullanılmalıdır.
Rüzgarlı havalarda baca tepmesi olmaması, kuş, yağmur vb. girmemesi için baca şapkası gereklidir.
Bacalı kombilerde baca sensörü standart olarak bulunmaktadır. Geri tepmelere karşı cihaz arızaya geçer. Bu durumda hemen yetkili servis çağırılmalıdır.
1 m3 doğalgazı yakmak için 10 m3 hava kullanılır. Bu nedenle bacalı cihazların bulunduğu mekanların havalandırılması çok önemlidir. Bu bakımdan bacalı cihazların bulunduğu mekandaki havalandırma menfezlerinin kesinlikle kapatılmaması gerekir.
Cihazların yıllık periyodik bakımları mutlaka yaptırılmalıdır. Bakımlar sadece ilgili ürünlerin yetkili servislerince gerçekleştirilmelidir.
Bacalar yılda en az bir defa itfaiyelere veya itfaiyelerin yetkilendirdiği firmalara temizletilmelidir.
Elektrik tesisatı mutlaka topraklı olmalıdır.
Tesisatta izinsiz tadilat yapılmamalı, kombi değişimlerinde gaz idaresinden onay alınmalıdır.
Sokaklarda kazı için gaz kuruluşundan izin alınmalıdır.
Karbonmonoksit gazı kokusuz ve zehirli bir gazdır, doğrudan solunum yoluyla alınır ve kana karışarak zehirlenmeye neden olur, baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı, bilinç bulanıklığı yapar. Fark edilince hasta hemen açık havaya taşınmalı, acil olarak 112 aranmalıdır.
Doğalgaz kokusuz bir gaz olmasına rağmen herhangi bir kaçak ve sızıntıda fark edilebilmesi için kokulandırılır. Kaçak halinde sarımsak kokusuna benzer bir koku yayar. Konut ve iş yerinde doğal gaz kokusu hissedildiğinde;
Sigara, kibrit, çakmak vb. kullanılmamalı, ateş yakılmamalı,
Elektrikli cihaz çalıştırılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalı (açılıp/ kapatılmamalı),
Bütün gaz vanaları (cihaz, ocak, sayaç) kapatılarak, kapı, pencere açılarak ortam havalandırılmalı,
Acil olarak 24 saat hizmet veren 187 nolu acil arıza telefonu aranmalıdır.
Genellikle doğal gaz zehirlenmesi olarak ifade edilen benzeri olaylar, gerçekte doğal gazın yanması sonucu ortaya çıkan ve dış ortama uzaklaştırılamayan karbonmonoksit gazının neden olduğu zehirlenmelerden kaynaklanmaktadır. Yukarıda da belirtildiği gibi doğal gaz kokulandırılmış bir gazdır ve kaçak olması halinde insanlar tarafından hissedilerek önlem alınabilir. Ancak karbonmonoksit gazı kokusuz olduğu için fark edilememekte ve önlem alınması mümkün olamamaktadır.
Kombi cihazları üzerinde atık gazın baca vasıtası ile dış ortama gönderilememesi halinde cihazı durduracak emniyet donanımları mevcuttur. Ancak;
Baca bağlantısı için standartlara uygun çelik, sızdırmaz baca elemanlarının kullanılmamış olması,
Kombi cihazlarında düzenli bakım yapılmaması nedeniyle emniyet donanımının işlevini yerine getirememesi,
durumlarında maalesef benzeri üzücü olaylar yaşanabilmektedir. Bu gibi olaylarının bir daha yaşanmaması için;Başta doğalgazın ilk geldiği büyükşehir ve yüksek sayıda bacalı kombi bulunan Ankara ve Bursa illeri olmak üzere tüm şehirlerde; bacalı kombi kullanıcılarının tespiti ve kullanıcılara belirli bir süre tanınarak, cihazlarında ilgili kombi firması yetkili servisince emniyet donanımlarının kontrolu ve cihaz bakımlarının yaptırılarak belgelerinin yerel gaz dağıtım şirketlerine ibraz edilmesinin istenmesi,
Ayrıca gaz dağıtım şirketince de bu müşterilerin ziyaret edilerek baca ve cihaz baca bağlantı elemanlarının durumunun kontrolü, uygun olmayanların uygun hale getirtilmesi, gerekirse kullanımı engellemek için gazlarının kesilmesi,
Bunların yanı sıra güvenliğin kalıcı ve sürekli olabilmesi için cihaz ve baca için ayrı ayrı yıllık periyodik bakım zorunluluğu ile ilgili yasal mevzuatın EPDK nezdinde yürürlüğe koyulmasını,
önermekteyiz.
DOSİDER olarak doğal gazın daha güvenli ve verimli kullanımı için tüm kurum ve kuruluşlarla ortak çalışmaya hazır olduğumuzu bildirir, ülkemizde bu tür üzücü ve vahim olayların bir kere daha yaşanmamasını temenni eder, derin üzüntülerimizi iletiriz.
Saygılarımızla.